Ιστορικό
Μεταξύ του 2012-2014 αναπτύχθηκε και λειτούργησε το συνεργατικό σύστημα Διαχείρισης Βιβλιοθηκών ως Υπηρεσία ή όπως είναι γνωστό ILSaS – κεντρική Υποδομή από το Παράρτημα του ΕΜΠ, για λογαριασμό του ΣΕΑΒ, μέσα από το έργο “Δημιουργία Κεντρικής Υποδομής για την παροχή Ολοκληρωμένου Περιβάλλοντος Βιβλιοθήκης ως Υπηρεσίας – (ILSaS – Integrated Library System as Service)” που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του υποέργου 1 (Νο 35/2011) της ενταγμένης πράξης “ΠΡΟΗΓΜΕΝΕΣ, ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΑNΟΙΚΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΕΑΒ”, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση».
Η Υπηρεσία ILSaS είναι μία κεντρική υποδομή που παρέχεται από ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Βιβλιοθήκης (ΟΠΣΒ) και προσφέρει τις βασικές λειτουργίες μιας βιβλιοθήκης όπως:
- Καταλογογράφηση
- Κυκλοφορία υλικού και διαδανεισμοί
- Διαχείριση Χρηστών
- Διαχείριση περιοδικών εκδόσεων
- Διαχείριση ανέπαφων συναλλαγών μέσω τεχνολογιών RFID
Το συνεργατικό μοντέλο ILSaS έχει ολοκληρώσει ήδη 6 χρόνια παραγωγικής λειτουργίας, εκπληρώνοντας το μεγαλύτερο μέρος των προσδοκιών ενός συνεργατικού σχήματος. Πρόκειται ένα έργο-σταθμό για τη βιβλιοθηκονομική κοινότητα στην Ελλάδα, και ένα από τα μεγαλύτερα όλων των εποχών στον χώρο των βιβλιοθηκών. Οι βασικοί του στόχοι, όπως η εξοικονόμηση πόρων μέσα από την οικονομία κλίμακας και η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών για την καλύτερη διάχυση της πληροφορίας προς όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα της χώρας μέσα από τη συλλογική εργασία έχουν επιτευχθεί. Τα αποτελέσματα του συνεργατικού μοντέλου είναι εμφανή σε όλους τους τομείς. Συγκεκριμένα αφορούν έναν αναβαθμισμένο ενιαίο κατάλογο, που διέπεται από τα διεθνή πρότυπα και κανόνες και από κοινές πολιτικές, με ορατά τα οφέλη στην καταλογογράφηση και στην αναζήτηση. Οι προσφερόμενες υπηρεσίες προς τα μέλη-βιβλιοθήκες αλλά κυρίως τους τελικούς χρήστες παρέχονται σε κάθετο και σε οριζόντιο επίπεδο.
Διαχειριστική δομή και συνολικά ποσοτικά στοιχεία
Το ILSaS σχεδιάστηκε εξαρχής για να λειτουργεί συλλογικά μέσα από τη συνεργασία των μελών του. Η διοίκησή του, οι αποφάσεις που καθορίζουν τη λειτουργία του και τον μελλοντικό σχεδιασμό του παίρνονται συλλογικά. Όλα τα μέλη που συμμετέχουν έχουν υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας, το οποίο διέπει τη λειτουργία του ILSaS και περιλαμβάνει τον Κανονισμό Λειτουργίας, τις κοινές πολιτικές τεκμηρίωσης υλικού και ζητήματα που αφορούν τεχνικά θέματα. Σ’ αυτά καταγράφονται όλες οι προ- απαιτούμενες διαδικαστικές, τεχνικές και βιβλιοθηκονομικές προδιαγραφές για την απρόσκοπτη λειτουργία του ILSaS, οι οποίες και καθορίζουν ρητά τον τρόπο διοίκησης, τη λειτουργία και όλα όσα αφορούν τη συμμετοχή τους στο συνεργατικό μοντέλο. Σήμερα η υπηρεσία ILSaS αξιοποιείται από 18 από τις 25 Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες (αρχικά συμμετείχαν 26 βιβλιοθήκες οι οποίες μειώθηκαν ως προς τον αριθμό λόγω των συγχωνεύσεων των ιδρυμάτων).